Kalender
Door: Arno Brouw en Wim van Beers
1 en 2 september 2006
De Elfstedentocht non-stop per kano
Het is voorjaar 2006 of was het al in het najaar van 2005 ? Er wordt bij ons in de club gesproken over deze tocht, welke dit jaar voor de 5e keer gevaren zal worden. De tocht wordt georganiseerd door kano vereniging “Onder de Wadden” uit Franeker. De tocht zal voor het grootste gedeelte dezelfde route volgen als de bekende route van het schaatsen en er zal 206 km non stop moeten worden gevaren ! Het idee om de elfstedentocht per zeekajak te varen heeft zich heel langzaam uitgekristalliseerd. Als ik geen onbekende tocht ergens in Verweggistan over het hoofd zie, spreek je wel over de langste non-stop-kanotocht ter wereld. Geen echte wedstrijd maar een extreem lange prestatietoertocht door het groene Friese land. Uiteraard dat in zo’n geval de gedachte om de “tocht ter tochten” per kano te volbrengen, niet uit de lucht komt vallen. Wij hebben eerder langere tochten gevaren van zo’n 100 kilometer, maar dan spreken we wel over vele jaren terug. De laatste keren dat we ons hadden ingeschreven bij de Veluwetocht voor de langste afstand ruste er echter steeds een vloek op. Het ene jaar te mistig bij de start waardoor we pas veel later kunnen vertrekken en daardoor iedereen bij het 50-kilometerpunt moet stoppen. Het andere jaar weer te veel wind en regen waardoor we van het water moeten. Zouden we dan nooit meer eens een lange tocht varen? We vonden dat het er dit jaar maar weer eens van moest komen, en dan maar meteen “de tocht ter tochten”, door de organiserende vereniging “een extreme toertocht” genoemd. Wim is degene die extreme sporten wel eens af wenst te keuren en is dan ook niet direct geïnteresseerd. Maar na verloop van tijd begint het toch te kriebelen en samen maken we onze eerste afspraken. Arno is degene die alles zal regelen en de contacten legt met Friesland. Wim is degene die zich meer richt op de navigatie tijdens de tocht en in de weer gaat met GPS en dergelijke. Goed geregeld dus. Nu nog even tijd vinden om te trainen. Omdat dit echter niet met 5 minuutjes per dag is te regelen moeten we echt zoeken naar vrije tijd om samen te kunnen varen. Vragen komen bij ons bovendrijven. Zullen we even snel varen? Om de hoeveel km zullen we pauzeren? Enz. enz. Na de eerste tocht samen blijkt dat Arno ± 8,5 km per uur vaart en Wim haalt ± 7.7 km per uur. Maximaal zullen we dus ongeveer 7,7 km / uur gaan varen. Inclusief pauze (als we dan tenminste niet te lang pauzeren) kunnen we dan uitkomen op een gemiddelde snelheid van ongeveer 7 km per uur. Om even een oefentochtje van ±60 km te varen zijn we dus al snel 8,5 uur onderweg. Langzaam krijgen we antwoord op al onze vragen. We vinden toch wat tijd en enige tochten worden gemaakt. (Wij ervaren dat langere tochten varen zeer interessant kan zijn) Ondertussen maken we onze kano-uitrusting in orde voor de grote tocht. Er worden hieraan verschillende eisen gesteld. Dit heeft alles met veiligheid te maken. Geen overbodig iets als je bedenkt dat je de hele nacht moet doorvaren wil je binnen de gestelde tijdslimiet finishen. Vrijdag 1 september zal er `s morgens om 9.00 uur gestart worden en 36 uur later moet je dan uiterlijk binnen zijn. Dit houdt in dat er niet geslapen zal worden en dat er maar weinig pauzes zullen zijn. De grote dag komt nu toch wel heel snel dichterbij. Vooraf hebben we afgesproken dat we als team ons daar presenteren en we vonden het daarom wel leuk om ons dan ook als team te kleden. Nadat we een ontwerp hadden gemaakt lieten we voor ons en voor Corry (onze verzorgster in de auto) t-shirts printen met dit ontwerp. Donderdag 31 augustus rijden we vroeg in de middag richting Franeker om daar rustig de avond door te brengen en nog eens een goed avondmaal te nuttigen. |
8.45 uur: Iedereen naar buiten voor een groepsfoto. De gearriveerde pers (maar ook iedereen die aanwezig is en een camera heeft) wil alle vaarders op de foto. 9.00 uur: Het startsein wordt gegeven en 38 vaarders vertrekken voor de grote tocht. De deelnemers varen in koppels van twee of meer personen en het deelnemersveld is dit jaar internationaal te noemen. Naast vaarders uit o.a. Staandaardbuiten, Rotterdam, Utrecht, Wageningen en Culemborg is er ook een team van de Tower Hamlets Canoe Club uit Londen (Engeland). Onder de 38 vaarders ook zes dames. Voor de dames staat er een vermelding in de boeken te wachten. Er is namelijk nog niet eerder een dame over de eindstreep gekomen. Al snel worden er groepjes gemaakt. Een groepje met 5 sterke mannen voorop, wij volgen op korte afstand en de rest zit achter ons. Tot Sneek zal dit zo blijven. Tot het eerste controlepunt in Dokkum, op ongeveer 45 kilometer, hebben we onderweg twee overdraagplaatsen. Dit is echter voor ons kanoërs geen probleem. Bij ongeveer 30 km varen begint Wim’s bovenarm op te spelen. Dit heeft hij nog nooit eerder op deze manier meegemaakt en hij gaat ervan uit dat het snel weer zal zakken. Bij de 2e overdraagplek nemen we snel een bakje koffie en een broodje. Op naar Dokkum. Het stuk tot deze controlepost gaat vooral door niet al te brede vaarten met nu en dan wel heel erg veel begroeiing. Soms namelijk wordt bijna de hele vaart overwoekert met riet en blijft er tussen het riet maar een kleine doorgang over. We bereiken Dokkum om 14.41 uur en worden al opgewacht met een lekker bakkie koffie door onze begeleiding welke in de auto meerijden: Corry Brouw en haar zus Ans. Wim voelt nog steeds zijn bovenarm, geen goed teken dus. Arno echter heeft het goed naar zijn zin. Na een klein half uurtje rusten varen we weer verder. Deze keer is het richtpunt Leeuwarden op zo’n 70 km van de start. Het gaat over de DokkumerEe, een breed water met het nodige scheepvaartverkeer, naar de Friese hoofdstad. Een lastig stuk want we hebben wind op kop. Kort voor Leeuwarden staan er plotseling fans aan de kant: een Diessense (welke in Leeuwarden is gaan wonen) staat samen met haar gezinnetje ons aan te moedigen. Lydia bedankt. Een mobiel gaat al voor de tweede keer af (vanwege veiligheid verplicht) en Arno neemt op om te horen wat er voor dringends loos is. Het is echter iemand die niet eens van de tocht afweet, de verkoopster van de jeansshop uit Poppel. De broek in de juiste maat is binnen en wanneer Arno hiervoor langskomt. Tijdens dit telefoontje drijven we behoorlijk snel achteruit nu we niet peddelen. Windkracht 5 en wind op kop doet ons snel weer richting Dokkum drijven. Van deze wind zullen we tot Sneek last blijven houden. Daarna zal de wind even gaan liggen, ook toe aan wat nachtrust nemen we maar aan. In Leeuwarden is de 2e controlepost en we komen hier om iets voor half zeven aan. Tijd om wat te eten dus. De dames van de catering hebben gezorgd voor soep en macaroni. Dit gaat er wel in na ons gebeuk tegen de wind. Met een volle maag zetten we vol goede moed koers over de Trekvaart of Zwette richting Ijlst (± 90 km). De nacht in IJlst wordt ons derde controlepunt en vierde stad volgens de route, daarvoor zullen we Sneek passeren. De routebeschrijving vermeld: “Na Woudbrug rechtsaf door Geeuw richting Ijlst”. Het is ondertussen donker geworden en Geeuw waar we varen roept al associaties op. We vinden het tijd worden om onze hoofdverlichting, welke nog in de boot ligt, op te zoeken. Tijdens deze korte stop worden we ingehaald door drie vaarders en we besluiten om gezamenlijk verder te varen. Dit is vooral in ons belang want wij moeten de route steeds van de kaart aflezen (wat soms wat moeilijk is) en bij het groepje zit nu een heuse Fries welke de route goed kent. We hebben onze gids voor de nacht gevonden. |
|
In IJlst aangekomen worden we opgewacht door onze begeleiding. Zij hebben ons al de gehele dag voorzien van drank en eten en ook de volgende dag zullen zij dit weer doen. Wel lekker voor ons dat we ons hierover tenminste niet druk hoeven te maken. Ook zijn hier Eric en José, welke ons in de nacht zullen begeleiden. Dat ook zij hier waren was een verassing. Erik belde in de week voorafgaand aan de tocht met wat vragen maar dat hij en José ons ook therapeutisch zouden begeleiden daar had hij niets over gezegd. Ze vertellen ons dat ze de catering tijdens de nacht zullen verzorgen en daarnaast zullen ze onze spieren, die we nu toch stil aan beginnen te voelen, lekker los masseren. Wie wist er trouwens dat Erik een goede masseur was? Erik gaat direct aan de slag, rolt zijn matje uit en gaat ons dan een voor een masseren. Na deze massage voelen we ons een stuk fitter en we zoeken onze boten maar weer eens op. Op naar Sloten (± 120 km).Over het Slotermeer op kompas varen in het donker is een geweldige ervaring. Als we in Sloten aankomen overweegt Wim echt om te stoppen. Maar hij moet nog verder! Het blijkt te moeilijk te zijn om te stoppen en we varen na een korte pauze, waarin we weer lekker worden los gemasseerd, weer verder. Ook nu weer het Slotermeer over op het kompas. Voor we er erg in hebben arriveren we in Balk. Hier varen we door het centrum en worden we door verschillende cafégangers raar aangekeken. Het lijkt het meest op een nachtelijke Amsterdamse grachtentocht, met dit verschil dat de gracht hier maar goed 3,5 meter breed is en de kade ongeveer 2,5 meter boven ons. Als we uitleggen wat we aan het doen zijn worden we vervolgens goed aangemoedigd. De elfstedentocht leeft hier. Voor de meeste vaarders komt nu toch wel een zeer moeilijk punt. Slaaptekort !! Iedereen is verzonken in eigen gedachte. We gaan na Balk verder over de Luts, de Spookhoekstervaart en de Rijstervaart. Dit gedeelte van het traject is berucht omdat het hier zeer donker is. We varen op een water van zo’n 5 meter breed wat geheel door bomen wordt overspannen. Hierdoor heb je de indruk dat je door een donkere tunnel gaat, het weinige licht van de nacht wordt door de bomen volledig weg genomen. Vooral Wim heeft met deze omgeving geen problemen, zijn gedachten zitten de hele tijd bij zijn arm. Het gaat steeds slechter en slechter. We gaan verder over enkele stukken groter water, waaronder “De Geeuw”. Is het toeval of heeft de organisatie ons bewust over een “Geeuw”-route gestuurd. Tijdens de nacht is dit al het tweede water met deze naam en het laat ons dan ook niet onberoerd. Het stuk hierna over het Johan Friso kanaal wordt het namelijk wat stiller in ons groepje. Iedereen vecht tegen de opkomende slaap en geeuwt er lustig op los. Een moeilijke beslissing Stavoren is de volgende controleplaats en ligt op ± 140 km. Hier aangekomen maken de meeste vaarders van de gelegenheid gebruik om zich even op te frissen. Even onder de koude kraan om het hoofd weer fris te krijgen. Het is ongeveer 6.00 uur en het begint al weer licht te worden. Na een lange aarzeling besluit Wim toch om op te geven. Dit valt verdorie niet mee. Het is nog maar 70 km! Als zijn medevaarders zonder hem vertrekken krijg hij dan ook een zeer leeg gevoel. Vragen borrelen bij hem op. Kan hij niet toch meevaren? Wat moet hij nu doen? Enz. enz. Zijn gezonde verstand wint het hier toch, als hij doorvaart pakt het wellicht slecht uit en kan hij misschien wel nooit meer varen. Het is daarom beter om te luisteren naar het lichaam en deze protesteert, verder varen is niet gezond. Nadat Arno is vertrokken stapt hij daarom in de volgauto en trekt zich terug in zijn eigen gedachten. Met de auto vertrekt Wim vervolgens naar Hindelopen om de rest nog wat ondersteuning te geven vanaf de kant. Dit valt hem niet mee. Wim heeft het gevoel dat hij niet erg sociaal is op dit moment. De rest ervaart het echter niet zo, nadat hij over zijn grote teleurstelling heen is zien ze weer de positieve vent die hij altijd is. De slaap pakt hem wel zo af en toe en op deze momenten ligt hij in de auto of in het gras langs de route rustig te slapen. |
Voor Ronnie maakt de elfstedentocht deel uit van een grotere kano-sponsortocht. Omdat hij zelf astma heeft (en hierdoor ook zijn zoontjes allergische reacties vertonen) heeft hij het idee gekregen om een sponsortocht op te zetten en zo geld in te zamelen voor het Astmafonds. Aansluitend aan de tocht vertrekt hij per kano naar Hansweert (ongeveer 350 km) en in totaal zal hij dus ongeveer 550 km afleggen in ongeveer 8 a 9 dagen. Met deze actie probeert hij zo veel mogelijk geld op te halen voor het bekostigen van astmaonderzoek. Na Hindelopen gaat het over de Oostervaart naar Workum en verder over de Workumertrekvaart naar de negende stad in de route: Bolsward. Bij deze controlepost tijd voor een lunch en nog een laatste massage. Hierna nemen we afscheid van Erik en José, ze gaan nog wat proberen te slapen en Corry en Ans nemen het weer over. Op naar de voorlaatste stad in de route: Harlingen. De laatste loodjes Na ons vertrek uit Bolsward bespreken we ons laatste stuk van de tocht. Tijdens onze rust in Bolsward hadden we gehoord dat we niet zo heel ver achter lagen op de eerste groep. Het volgende idee wordt geboren:
Op zich realistische plannen ware het niet dat het weer ons ging tegenwerken. Net als de eerste dag op het traject Dokkum – Sneek, was de wind nu weer aan het aanwakkeren naar windkracht 4 tot 5. Vandaag blies de wind echter vanuit tegengestelde richting, van het noorden naar het zuiden. Het stuk tot Harlingen dus weer steeds wind in het gezicht. Om zoveel mogelijk uit de wind te blijven proberen we steeds onder de wind te varen of in de beschutting van riet en andere begroeiing. Snel wordt duidelijk dat Mathanje veel last heeft van de wind en we pauzeren daarom even bij de brug van Arum. Een afgelegen idyllisch stukje Friesland, en ook hier worden we aangesproken door passerende wandelaars. Ze hebben gehoord van de tocht en willen weten hoe het gaat. Na een kort gesprek met hen gaan we verder. Op de Harlingervaart, het stuk tussen Arum en Harlingen, is wat raars aan de hand. Op een stuk van zo’n 2,5 kilometer tellen we wel zo’n 40 dode palingen. Allemaal missen ze of de voor- of de achterzijde. Wat zou hier toch de oorzaak van zijn geweest? Verder gaat het door het groene Friese land, waarbij we slechts een enkel dorpje of stadje passeren. Nu begint op te vallen dat we toch veelal door groen gebied varen en dat we de aanmoedigingen die we steeds in de dorpen en steden krijgen te horen op zulke stukken beginnen te missen. Eindelijk bereiken we Harlingen en zitten we weer beschut tegen de wind door de stedelijke bebouwing. Mevrouw De Boer geeft aan dat ze toch even wil pauzeren in Harlingen, dus bij het controlepunt stappen we even uit. Wim ligt in het gras even de slapen en heeft pas even later door dat we er al zijn. Na een korte pauze het laatste stukje van een klein uurtje: van Harlingen weer terug naar Franeker. Hier worden we verwelkomd door iedereen die zich langzaam daar aan het verzamelen is. Wim voelt zich er wat verloren bijstaan en de vaarders voelen zich opgelucht. Als Arno en De Boertjes de finish zijn gepasseerd staat de teller stil op 31 uur en 10 minuten. Later zal blijken dat de uitslag 10 minuten later zal vermelden, dit allemaal omdat degene de finishfoto maakt de tijd op zijn fototoestel niet goed blijkt te hebben staan en dit de tijd is die op de uitslag wordt vermeld. Een klein minpuntje op een verder prima geregelde tocht. Iedereen die is gefinisht wordt gevraagd om degenen die na hun komen te verwelkomen. Tot de laatste vaarder de finish passeert zal dan ook een steeds groeiende groep mensen de vaarders verwelkomen in Franeker. Als de laatste vaarders de streep zijn gepasseerd volgt het officiële einde van de tocht, waarbij bloemen en medailles uitgereikt worden. Uiteindelijk waren er op 38 deelnemers die gestart waren 'slechts' 8 uitvallers, wat aangeeft dat de tocht fysiek prima te volbrengen is. Onder de dertig die de finish bereikte zijn er drie dames. Maar zonder de begeleiding had deze tocht zeker niet plaats kunnen vinden en zouden er meer uitvallers op de lijsten hebben gestaan. Daarom een laatste dankbetuiging aan onze begeleiders gedurende deze twee dagen. In gedachten denken we vast aan volgend jaar. Dan moet ook Wim de eindstreep kunnen halen! Nu is het zaak dat hij eerst van zijn blessure ziet af te komen en alles even laat bezinken. Maar ook Arno is niet schadevrij uit de tocht gekomen en moet zich nog even beraden of hij een volgende keer zal meevaren. Zo heeft hij toch nog zo’n drie weken wat pijntjes gehad. ’s Ochtends last van wat stijve vingers en af een toe een “dood gevoel” in de benen van het lange zitten. Al met al geen zware blessures en niet iets wat hem echt last heeft gegeven. Voor hen die in de toekomst deze tocht willen varen de volgende tip van ons: “Bereid je goed voor en zorg goed voor jezelf, niet alleen vóór maar ook tijdens en na de tocht”. Afsluitend hebben we wel een vraagje: “Wie wil er volgend jaar deze monstertocht varen”? |
|